AKP, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, CHP’nin temsil ettiği İş Bankası hisselerinin hazineye devri üzerinden başlattığı tartışmayı Meclis’e taşıdı.
AKP’li Kahramanmaraş milletvekili Ahmet Özdemir, CHP’nin İş Bankası yönetimine verdiği üyelerin maaş almasını gerekçe göstererek, partinin hazine yardımından mahrum bırakılmasını önerdi. CHP sert tepki gösterdi.
CHP’NİN HAZİNE YARDIMI KESİLSİN
Çeşitli platformlarda gündeme getirilen İş Bankası tartışması, Plan ve Bütçe görüşmelerinde AKP tarafından yeniden alevlendirildi. AKP’li Ahmet Özdemir, Siyasi Partiler Kanunu’nda yer alan “Partiler ticari faaliyetlerde bulunmaz.” hükmünü hatırlattı. “CHP’nin, İş Bankası yönetimine verdiği isimler ücret alıyorlar. Bu haksız rekabettir. CHP’nin hazine yardımı almamasını sağlamak gerekir ancak o zaman eşit şartlarda rekabet edilebilir” dedi.
“EN BÜYÜK BANKAYA ÇÖKME İZLENİMİ”
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, İş Bankasından Cumhuriyet Halk Partisinin cebine bugüne kadar bir kör kuruş girmediğini belirtti. Özel şunları söyledi: “El attığınız İş Bankası Türkiye’nin en büyük, dünyanın ilk 100’deki 96’ncı bankasıdır. Ama siz bu iyi işleyen kurumu bir şekilde tartışmaya açarak, bir şekilde o konuda şüphe yaratarak Türkiye’nin en büyük bankasına çökülebileceği, el konulabileceği izlenimini yaratarak hem İş Bankasına hem Türkiye ekonomisine hem Türkiye’nin dünyadaki algısına zarar vermeye devam ediyorsunuz.”
DEVLET BANKALARINDAN MAAŞ ALAN DANIŞMANLAR VAR
Özel sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu en üst perdeden denendi, sonucu görüldü, geri adım atıldı ama siz bir yerden görev çıkarmışsınız, partinizin icraatını anlatmak yerine bu saldırıda bulunuyorsunuz. Şunu bilin: Şu anda Ziraat Bankasının, Halkbankın ve Vakıfbankın yönetim kurullarında eski milletvekilleriniz, eski Cumhurbaşkanı danışmanları var. Bugün kurulan birçok üst kurulda 3 yerden, 4 yerden maaş alan kişiler var. Devletin imkânlarını böyle sömürenler, Atatürk’ün vasiyetiyle, Atatürk’ün partisinin yapmış olduğu bu hizmete laf söyleyemezler. Bu, en basit deyimle, Atatürk’ün manevi huzurunda Atatürk’e hakarettir.”
AKP DEVİR İÇİN HANGİ FORMÜLLERİ TARTIŞI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın hisse devrine ilişkin açıklamaların ardından, AKP içinde olası formüller tartışıldı. Akla gelen ilk formül, Siyasi Partiler Kanunu’nda değişiklik yapılması. Kanunun 67. Maddesi ve Anayasa’nın 69. Maddesi, partilerin “ticari faaliyette bulunamayacağını” hükme bağlıyor. Kanunun partilere ticaret yasağını düzenleyen 67. Maddesine “Siyasi partiler sahip oldukları hisseleri Hazine’ye devreder” hükmünün eklenebileceği ifade ediliyor.
HİSSELER AYM ELİYLE DEVREDİLEBİLİR
SPK, partilerin mali denetim yetkisini AYM’ye veriyor. Söz konusu düzenleme, “Siyasi partilerin mali denetimi Anayasa Mahkemesince yapılır. Anayasa Mahkemesi, siyasi partilerin mal edinimleri ile gelir ve giderlerinin Kanuni uygunluğunu denetler” hükmünü içeriyor. SPK’nın 76. Maddesi ise yasaya aykırı faaliyette bulunduğu saptanan siyasi partilerin taşınmazlarına veya yasadışı yollarla elde ettikleri gelirlere el konulmasını ve bunların Hazine’ye gelir kaydedilmesini içeriyor. Yasanın ticaret yasağını öngören 67. Maddesi Hazine’nin, söz konusu hükme aykırı olarak siyasi partilere sağlanan kredi veya borçlar üzerine AYM kararıyla el konulmasını öngörüyor. Aynı madde ayrıca siyasi partilerin belgelendiremedikleri gelirlerinin de Hazine’ye gelir kaydedilmesini düzenliyor.
TARTIŞMA 1953’DEN BERİ SÜRÜYOR
CHP’nin İş Bankası hisseleri ile ilgili tartışma yeni değil. 1953’te Demokrat Parti iktidarı da İş Bankası hisselerini “kamulaştırdı.” Adnan Menderes hükümeti döneminde çıkarılan yasayla CHP’nin mallarına el konulurken, İş Bankası hisseleri de Hazine’ye devredildi. Yasa 10 yıl sonra, 1963’te Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi, hisseler CHP’ye geri döndü. Hisseler ikinci kez ise 12 Eylül 1980’deki askeri darbe sonrası Hazine’ye geçti. Darbenin ardından tüm siyasi partiler gibi CHP de kapatıldı. Partinin tüm malvarlıkları gibi, İş Bankası hisseleri de Hazine’ye devredildi. Sivil siyasete dönülmesinin ardından CHP’nin de yeniden açılmasıyla, AYM’ye yapılan başvuru doğrultusunda hisseler CHP’ye iade edildi.