Ekonomi yönetimi ithalatın azalması ve dış ticaret açığının düşmesine sevinirken, yatırım malları ithalatı son 23 yılın en düşük seviyesine geriledi. Ekonomistlere göre bu durum, yatırımların durması yani ekonominin küçülmesi demek.
BOLD | ANALİZ- 2018 yılında Türkiye toplam 223 milyar dolar ithalat yaparken, 168 milyar dolar ihracat gerçekleştirdi. Dış ticaret açığı 55 milyar dolara gerilerken, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 75’e yükseldi.
Ekonomi yönetimi bu verilere, “dış ticaret açığı ve cari açık geriliyor” gerekçesiyle sevinirken, ithalat verilerindeki bir ayrıntı ekonomide tehlike çanlarının çalmaya devam ettiğini gösterdi.
Geçen yılın dış ticaret verileri incelendiğinde, 2018’de yatırım mallarının ithalattaki payının yüzde 13,1 seviyesine gerilediği görülüyor. Bu, son 23 yılın yani 1996’dan bu yana en düşük oran.
YATIRIM MALI İTHALATI 23 YIL ÖNCESİNE DÖNDÜ
Ekonomistlere göre bu durum, yatırımların durma noktasına gelmesi ve ekonominin küçülme sürecinde olduğunun göstergesi.
İşte ekonomistlerin görüşleri:
Dünya Gazetesi yazarı Alaattin Aktaş: İthalat azalıyor, daha az dış ticaret açığı, daha az cari açık veriyoruz ve çok mutluyuz. Ama yatırım malı ithalatındaki düşüşü gözden kaçırıyoruz. 2018 ithalatında yatırım mallarının payı yalnızca yüzde 13. 1996’ya kadar geri gidebildik ve gördük ki yüzde 13 son 23 yılın en düşük oranı.
EN KÖTÜSÜ HENÜZ GELMEDİ
Ekonomist Özlem Albayrak: Kriz dönemlerinde yatırım, ara/yatırım malı ithalatı, büyüme&işsizlikteki değişimleri gösteriyor grafik. Yatırımlar, aramalı/yatırım malı ithalatı ve büyüme arasında sıkı bir ilişki var. IMF Türkiye’nin beklenenden daha fazla daralacağını tahmin ediyor. En kötüsü henüz gelmedi.
Kriz dönemlerinde yatırım, ara/yatırım malı ithalatı, büyüme&işsizlikteki değişimleri gösteriyor grafik. Yatırımlar, aramalı/yatırım malı ithalatı ve büyüme arasında sıkı bir ilişki var.IMF Türkiye'nin beklenenden daha fazla daralacağını tahmin ediyor.En kötüsü henüz gelmedi pic.twitter.com/PDcyjuwj7J
— Özlem Albayrak (@ozlemNObayrak) January 21, 2019
CHP sözcüsü Faik Öztrak: İthalat 299 milyon dolar düşmüş. Nedeni ara malı ithalatı 1,2 milyar artarken yatırım malı ithalatı 1,4 milyar düşmüş. OHAL var, yatırım yok.
Ekonomist Nesrin Nas: İşin özü şudur: Ekonomi küçülmeye, toplum yoksullaşmaya başladığı için ithalat talebi de düşmektedir: Yatırımlar düşmüş, yatırım malı ithalatı daralmıştır. İnşaat sektörü küçülmüş; sanayi sıfır büyüme konumuna geçmiş; bu üretken sektörlerin girdi ithalatı düşmüştür.
“İşin özü şudur: Ekonomi küçülmeye, toplum yoksullaşmaya başladığı için ithalat talebi de düşmektedir: Yatırımlar düşmüş, yatırım malı ithalatı daralmıştır. İnşaat sektörü küçülmüş; sanayi sıfır büyüme konumuna geçmiş; bu üretken sektörlerin girdi ithalatı düşmüştür. “ https://t.co/Ahk3GrbIgP
— nesrin nas (@Nesrinnas) December 14, 2018
YENİ SİSTEME GÖRE İLK DIŞ TİCARET VERİLERİ
Yeni sisteme göre ile ilk ihracat verileri açıklandı. 2019 yılı ocak ayında ihracat yüzde 5,93 oranında artarken, ithalaat yüzde 27,01 oranında azaldı.
Özel ticaret sistemine (ÖTS) göre ocakta ihracat 13 milyar 171 milyon dolar, genel ticaret sistemine (GTS) göre ise 13 milyar 904 milyon dolar oldu.
Aynı ayda ithalat ise; özel ticaret sistemine göre 15 milyar 709 milyon dolar, genel ticaret sistemine göre de 16 milyar 220 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 2019 yılı boyunca dış ticaret verilerinin hem özel hem de genel ticaret sistemine göre paylaşılacağı bilgisini verdi.
İKİ SİSTEM ARASINDA NE FARK VAR?
Özel ticaret sistemine ülke sınırları içinde üretilen tüm ürünler dahil edilmiyor; serbest bölgelerdeki antrepo verileri hariç rakamlar yer alıyor.
Genel ticaret sisteminde buradan yapılan ihracat da hesaba dahil ediliyor.
ABD, İngiltere, Kanada, Rusya, Çin ve Hindistan genel ticaret sistemini kullanırken; Fransa ve İtalya özel ticaret sistemini tercih ediyor.
https://boldmedya.com/2019/01/05/ihracat-168-milyar-dolar-223-milyar-dolar/