2018’de dolar ve euroda yaşanan dalgalanma, TL’nin yaşadığı değer kaybı, vatandaşı dövize yönlendirdi. Vatandaşın TL’ye güveni azaldı. 2018’de döviz tevdiat hesaplarında 220,5 milyar liralık artış yaşandı. Vatandaşın döviz mevduatı 91 milyar dolara yükseldi.
BOLD – Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, yurt içi ve dışı yerleşik kişilerin döviz tevdiat hesapları, 2018’de bir önceki yıla kıyasla yüzde 30,1 artarak 952 milyar 751 milyon liraya ulaştı. Bu da mudilerin döviz tevdiat hesaplarının bir yıllık süreçte miktar bazında 220 milyar 462 milyon lira arttığına işaret etti.
VATANDAŞIN 90 MİLYAR DOLARLIK DÖVİZ MEVDUATI VAR
Türkiye’de yaşayan vatandaşlar, (yurt içi gerçek kişiler) sadece 2018 eylül ayından bu yana net 11,6 milyar dolarlık döviz mevduat hesabı açtırdı. Bu kişilerin bankalardaki döviz mevduatları toplamı 7 Eylül 2018’de 79,3 milyar dolarken, 25 Ocak 2019’da 90,9 milyar dolara ulaştı.
Yurt içi ve dışı yerleşik kişilerin kıymetli maden depo hesapları ise 2018’de bir önceki yıla kıyasla yüzde 71,7 arttı ve 41 milyar 391 milyon liraya çıktı. Söz konusu hesapların 2017 sonu itibarıyla değeri 24 milyar 103 milyon lira düzeyinde bulunurken, bu da geçen bir yıllık süreçte altın hesaplarının neredeyse iki katına yaklaştığı ve 17 milyar 288 milyon lira arttığını ortaya koydu.
Büyük Çarpışma
Yerliler döviz alıyor (grafik 1).
Yabancılar döviz satıyor (hisse ve DİBS alarak, grafik 2).Dolar kuru yıllardır aşağı yönde kırılmayan 200 günlük etrafında yılan dansı yapıyor (grafik 3).
Yerliler mi DÜŞECEK yoksa yabancılar mı size göre? pic.twitter.com/8ymwJEbXx2
— Erkin Şahinöz (@ErkinSahinoz) February 6, 2019
TL’NİN DEĞER KAYBI ETKİLİ OLDU
Altın ve döviz hesaplarındaki artışta, dolar/TL’nin geçen yılı yüzde 39,7’lik artışla tamamlamasının etkisi büyük oldu.
Öte yandan, yurt içi ve dışı yerleşik mudilerin Türk parası mevduatı da geçen yıl 2017’ye göre yüzde 9,1 artarak 1 trilyon 41 milyar 734 milyon liraya ulaştı.
2018 sonu itibarıyla mevduat türüne göre dağılıma bakıldığında, yurt içi yerleşik mudilerin mevduatını ağırlıklı olarak Türk parasında tuttuğu, yurt dışı yerleşiklerin ise tercihini döviz tevdiat hesaplarından yana kullandığı görüldü.