Wi-Fi ve diğer 5G teknolojilerinin tamamlayıcısı olarak öngörülen Li-Fi, sokak aydınlatmaları vasıtasıyla yüksek hızlı ve güvenli erişim sağlayacak.
BOLD – İnternet, bugün her yerde ve herkes tarafından kullanılıyormuş gibi düşünülse de aslında dünya nüfusunun yarısı internet erişimine sahip değil. Dijital eşitlik hedefi çerçevesinde milyarlarca insanı internete bağlamak gerekiyor.
Ancak bu amaç gelecek birkaç yıl içerisinde on milyarlarca cihazı kapsayacak nesnelerin interneti ile birleştiğinde dünyanın enerji ihtiyacı oldukça büyük miktarlara çıkıyor. Yapılan araştırmalara göre, 2030 yılına kadar küresel internet kullanımı dünyanın enerjisinin %20’sini tüketecek.
2011 yılındaki bir TED konuşmasında sunum yapan Edinburgh Üniversitesi’nden Harald Haas, dünyanın sonsuz LED ışığı tedariğinin veri iletimi ile ilişkilendirilebileceğini söyledi. Li-Fi, kullanıma hazır güneş pili alıcılarıyla saniyede 50 MB’lık internet bağlantı hızını standart olarak karşılayabiliyor.
Elektromanyetik spektrumda Wi-Fi, radyo dalgaları ile mikrodalgalar arasında bir noktadan faydalanıyor. Diğer tarafından Li-Fi, veri transferi için görülebilir ışık spektrumunu kullanıyor. Görülebilir ışık, radyo dalgaları tarafından kullanılan spektruma göre yaklaşık 10 bin kat daha büyük ki Wi-Fi ile kıyaslandığında 100 katlık bir bant genişliği artışı ortaya çıkıyor.
Veri, LED’ler tarafından yayılan ışığın içerisinde şifreleniyor ve insan gözüyle tespit edilemiyor. Bu veriler, bu amaç için yapılmış alıcılar tarafından toplanıyor. Ancak Haas ve ekibi sıradan güneş panellerinin alıcı gibi davranmasını sağlayan bir yol geliştiriyor. Yani bu teknolojinin, LED ışıkları bulunan her yerde bulunabileceği söylenebilir.
Li-Fi, Haas 2011’de duyurduğundan bu yana oldukça uzun bir yol kat etti. Standardisation and Business Development at pureLiFi’ın Başkan Yardımcısı Nikola Serafimovski, 2017 yılında yaptığı sunumda şirketin ilk çalışan güvenlik cihazını geliştirdiğini duyurdu.
Nikola, bu cihazın, Li-Fi’ın her yerde bulunan bir ürün olmasının başlangıç adımı olduğunu ifade etti. Li-Fi’ın tam kapasitede çalışabilmesi için sürekli olarak bölünmeksizin bir bağlantıya ihtiyacı var ve çevrede sürekli hareket halinde olan mobil cihazlar bu bağlantıyı kıracak. Peki bu sorun nasıl hallediliyor?
Harald Haas’ın ekibinde bulunan Mohamed Sufyan Islim, “Hareket halinde olma ve çeşitli engellemeler sebebiyle olası olarak kopacak bağlantı ihtimalini azaltmak ve servisin kalitesini artırmak için bir dizi dedektör kullanılabilir. Hatta hareketliliği destekleyen bazı ticari Li-Fi ürünleri dahi bulunuyor. Ayrıca bu sorun Wi-Fi gibi diğer teknolojilerle de çözülebilir. Örneğin Li-Fi’ın olmadığı bir bölgeye gittiğinizde bağlantınız korunabilir” dedi.
Peki çalışabilir Li-Fi çözümlerinden ne kadar uzağız? Islim’e göre, çok fazla beklememiz gerekmeyecek ancak şu an için iki adet problem bulunuyor: standartlaşma ve entegrasyon.
ENERJİ İHTİYACI AZALACAK
Li-Fi’ın birçok potansiyel avantajlarından bir tanesi, gereken enerji miktarını ciddi anlamda azaltması. Yani Li-Fi, giderek gelişen nesnelerin internetinin bir parçası olan bağlı cihazlara gereken güç konusunda da oldukça yardımcı olabilir. Bu, Wi-Fi ile de gerçekleştirilebilir pek tabii ancak gereken bant genişliği buna bağlı olan enerji maliyetini bir hayli yükseltir.
Li-Fi’a Wi-Fi ve mobil verinin üstündeki bir bağlantı katmanı olarak bakmak gerekiyor. Li-Fi’ın olmadığı noktalarda Wi-Fi ya da mobil veriye ihtiyaç olacak. Tıpkı mobil verinin, Wi-Fi olmayan noktalarda bağlantı ihtiyacını karşılamak için ortaya çıkması gibi. Li-Fi da buna benzer bir misyona sahip olacak.
Islim, bu konuya ilişkin, “Li-Fi, Wi-Fi’ın yerini almaya niyetli değil. Bu, genel bir yanlış anlaşılma. Biz Li-Fi’ı, Wi-Fi ve diğer 5G erişim teknolojilerinin tamamlayıcısı olarak öngörüyoruz. Li-Fi, yüksek hızlı erişim ve gelişmiş güvenlik gibi ek özellikler de sunacak” diye konuştu.
Aslında Li-Fi’ın öne çıktığı noktalardan bir tanesi de güvenlik. Radyo dalgaları ve mikrodalgalar duvarlardan geçebilir ancak ışık geçemez. Işık, fiziksel bir alanın içerisinde var olur, kapılar ve panjurlar kapatılabilir, böylece böyle bir ağı dışarıdan hacklemek imkânsız hale gelir.