Amerika’nın Irak’taki İran destekli Hizbullah Tugayları’nı hedef alan hava harekatı bölgede tansiyonu yükseltti. ABD’nin bölgedeki müttefikleri hava saldırısını olumlu karşılarken, Tahran ve bölgedeki müttefikleri saldırılara sert tepki gösterdi ve misilleme tehdidinde bulundu.
BOLD – ABD’nin Pazar günü Suriye ve Irak’taki İran destekli Hizbullah Tugayları’na ait üsleri vurmasının ardından bölgedeki Washington-Tahran gerilimi oldukça arttı.
Geçtiğimiz Cuma günü Irak’ın kuzeyindeki Kerkük kentinde askeri bir üsse düzenlenen roket saldırısında Amerikalı sözleşmeli bir personel hayatını kaybetmiş, dört ABD askeri de hafif yaralanmıştı.
ABD, cumartesi günü saldırıdan sorumlu tuttuğu Hizbullah Tugayları’nın kritik öneme sahip noktalarındaki 5 ayrı hedefi vurmuştu. Bu hedeflerin üçü Irak’ta, ikisi de Suriye’deydi. Iraklı kaynaklara göre ABD’nin hava harekatında 25 kişi öldü, 55 kişi de yaralandı.
IRAK: TEHLİKELİ SONUÇLARI OLUR
Irak Başbakanı, ABD’nin operasyonunu “tehlikeli sonuçları olacak kabul edilemez bir saldırı” olarak niteledi. Irak Milli Güvenlik Kurulu da “Uluslararası koalisyonla işbirliğini gözden geçirmek zorunda kalacağız” açıklamasını yaptı.
Bazı Iraklı milletvekilleri, Amerikan askerlerinin ülkeden çekilmesini talep ederken ülkenin Şii nüfusun ağırlıklı olduğu güney bölgesinde de Amerikan bayraklarının yakıldığı protesto gösterileri düzenlendi.
Başbakan Adil Abdülmehdi, AB Savunma Bakanı Mark Esper’i saldırılar öncesinde “bunun çok tehlikeli olabileceği” konusunda uyardığını ifade etti.
“CEVABIMIZ ÇOK SERT OLACAK”
Irak’ta Şii milislerin şemsiye örgütü konumundaki Irak Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) komutanlarından Cemal Cafer İbrahimi “Cevabımız çok sert olacak” tehdidinde bulundu.
Cemal Cafer İbrahimi, “Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak ve Irak’taki Amerikan kuvvetlerine vereceğimiz tepki çok sert olacak. Kara karga Amerikan şeytanından tam intikam alacağız.” ifadelerini kullandı.
Irak Halk Seferberlik Güçleri, ülkede IŞİD’le mücadele sırasında sahada örgüte karşı savaşan gruplar arasındaydı. Şii milislerden oluşan bu grup daha sonra Irak ordusuna resmi olarak dahil olmuş, Irak siyasetinde de söz sahibi olmaya başlamıştı.
Haşdi Şabi olarak bilinen ve çoğunluğunu Şii savaşçıların oluşturduğu Halk Seferberlik Güçleri çatısı altında faaliyet gösteren Hizbullah Tugayları, Lübnan merkezli bir başka Şii milis güç olan Hizbullah örgütünden farklı bir yapı.
SİSTANİ: HUKUKA AYKIRI
Iraklı Şii lider Ayetullah Ali El Sistani, saldırıların hukuka aykırı olduğunu savundu, Amerika’yı Irak’ın egemenliğine saygı duymaya çağırdı.
Sistani’nin ofisinden yapılan yazılı açıklamada, ‘bazı tarafların gerçekleştirdiği hukuk dışı hamlelerin Irak’ın egemenliğine müdahale etmek için bahane olarak kullanılmaması gerektiğine vurgu yapıldı.
SADR’DAN İŞBİRLİĞİ ÖNERİSİ
ABD’nin hava saldırılarına bir sert tepki de Iraklı Şii lider Mukteda el Sadr’dan geldi. Sadr, Irak’taki ABD askeri varlığını siyasi ve hukuki yollarla sona erdirmek için, siyasi rakipleri olmasına karşın, İran destekli milis gruplarla işbirliğine hazır olduğunun mesajını verdi.
İRAN: TERÖR SALDIRISI
İran ise ABD güçlerine yönelik saldırılarla ilgisi olmadığını savunarak, ABD misillemesini terör saldırısı olarak kınadı. İran Hükumet Sözcüsü Ali Rabiey, “kanıta dayalı olmayan bir iddiayla insanları bombalamanın uluslararası hukuka aykırı olduğunu” söyledi.
İran Devrim Muhafızları da “İntikam almak Irak ulusunun ve Irak’ı savunan bu grupların en doğal hakkıdır” açıklamasını yaptı.
Lübnan Hizbullah’ı da ABD’nin Irak’ta İran destekli grupları hedef almasını kınayan gruplar arasında yer aldı.
ABD, BÖLGEDEKİ MÜTTEFİKLERİYLE GÖRÜŞTÜ
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise bölgede İran’ın en büyük düşmanı olan üç ülkenin, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrailli yöneticilerle telefonda görüştü.
ABD ve müttefiki 3 ülke, “İran’ın düşmanca tavırlarına karşı ortak yanıt verme” konusunda anlaştı.
ABD Dışişleri Bakanlığından üst düzey bir yetkili, Pazartesi günü bakanlıkta bir araya geldiği gazetecilere “Irak hükumetini pek çok kez uyardık, bizi koruma sorumluluğunu yerine getirmeleri için bilgi paylaşımı yaptık. Amerikalı askerler ve diplomatlar, Irak hükumetinin daveti üzerine oraya gittiler. Dolayısıyla oradaki Amerikalıları korumak onların görevi. Ancak bunun için atması gereken adımları atmıyorlar” dedi.
Son haftalarda Irak’ta Amerikalıların bulunduğu bölgelere yönelik İran destekli grupların saldırıları artmıştı.
Dışişleri Bakanlığı İran Özel Temsilcisi Brian Hook da, “Orta Doğu’da çatışma istemiyoruz ama İran’ın bölgedeki vekilleri üzerinden ABD’ye saldırmasının yanına kar kalmasına da izin vermeyiz” dedi.