Türkiye’de siyaset, Merkez Bankasının ucuza satılan 128 milyar dolarlık rezervine kilitlendi. İktidar, rezervlerin eksiye düşmesiyle ilgili bilgi vermiyor. Muhalefet ise 5 kritik soru üzerinden cevap arıyor. 83 milyonun parasının kimlere satıldığının bulunması için TBMM araştırması istiyor.
BOLD ANALİZ – Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak döneminde satılan MB dolarlarıyla ilgili tartışma büyüyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Sen ve damadın el ele verdiniz, Merkez Bankası’nın 128 milyar dolarını Londra’daki bir avuç tefeciye teslim ettiniz! Haftaya bir avuç tefeciye yüzde 90 kazançla büyük avantajlar kazandırdıklarını anlatacağım” dedi.
KONUŞAN ÇOK CEVAP VEREN YOK
‘Merkez Bankası’nın 128 milyar doları nerede?’ sorusuna Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ve İletişim Başkanı Fahrettin Altun, net cevap vermedi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, 128 milyar doların akıbetiyle ilgili ‘Olayın aslı nedir? Cevabı şu linkte’ diyerek Hürriyet gazetesinin linkini verdi.
Merkez Bankası’nın eksiye düşen rezervleriyle Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ise “Döviz rezervi işlemlerinin maksadı dışında çarpıtılarak seviyesiz bir siyaset malzemesine dönüştürülmesi kabul edilemez” demekle yetindi.
VATANDAŞA IBAN VEREN ERDOĞAN: SALGINDA KULLANDIK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise milletin 128 milyar doların kimlere satıldığına ilişkin bilgi vermekten kaçındı. Erdoğan, “Salgın bahanesiyle yeni bir finansal dalgalanma oluşturmak isteyenlere, elimizdeki tüm araçları kullanarak fırsat vermedik. Kılıçdaroğlu’nun sürekli sorduğu dövizlerin önemli bir bölümü işte bu mücadelede kullanılmıştır” demekle yetindi. Ancak ABD, Almanya, İngiltere gibi ülkeler pandemide vatandaşlara karşılıksız destekler verirken, Erdoğan’ın vatandaşlara IBAN verdiği biliniyor. Milletin yaptığı bağışların yine vatandaşlara dağıtıldığı ortadayken, 128 milyar doların vatandaşlar için kullanıldığı bilgisi gerçeği yansıtmıyor.
HIRSIZ ÇALDIĞINDA DA EL DEĞİŞTİRİYOR
Merkez Bankasının eski Başkanı Durmuş Yılmaz ise “Para kaybolmadı, el değiştirdi” yorumunu yapanlara “Hırsız çaldığında da el değiştiriyor. Burada el değiştirme nasıl ve kime olmuş, önemli olan bunun ortaya çıkarılması” dedi. 128 milyar dolarlık rezerv satışının araştırılması için TBMM tarafından komisyon kurulması isteyen Yılmaz, Sayıştay’a da denetim çağrısı yaptı.
2001 KRİZİNDE MB YÖNETİCİLERİNE CEZA VERİLDİ
Merkez Bankası eski Başkan Yardımcısı Gelecek Partili İbrahim Turhan ise önemli bir hatırlatma yaptı. 2001 krizi sırasında bankalara bir günde satılan 5.4 milyar dolar nedeniyle TBMM Yolsuzlukları Araştırma Komisyonu’nun soruşturma açtığını ve nihayetinde davaların ardından MB yöneticilerinin görevi kötüye kullanmaktan hüküm giydiğini söyledi.
128 MİLYAR DOLARLA İLGİLİ 5 KRİTİK SORU
- 128 milyar doların satışı hangi yöntemle yapıldı?
- O dövizler reel sektörde hangi firmalara verildi?
- Zombi firmalara mı gitti, batıklar mı önlendi, kaçtan hangi kurdan verildi?
- Bu mekanizmayı kim, nasıl kurdu ve altında kimlerin imzası var?
- Bu satış işleminin altında kimlerin imzası var?
MERKEZ BANKASININ REZERVİ EKSİ 47 MİLYAR DOLAR
Peki 2021 yılı itibariyle Merkez Bankasının rezervi ne kadar? TCMB’nin brüt altın ve dövizden oluşan brüt rezervi 95 milyar dolar. Ancak bunun içinde bankaların zorunlu karşılık olarak TCMB’de tuttuğu altın ve döviz miktarı 71 milyar dolar. Bankaların TCMB’ye swapla verdiği döviz miktarı da 40 milyar dolar. Çin ve Katar’ın TCMB’ye verdiği 16 milyar dolar ile Hazine’nin TCMB’de tuttuğu 15 milyar dolar bulunuyor. Emanet döviz ve altının miktarı 142 milyar dolara ulaşıyor. Bu rakamı Erdoğan’ın açıkladığı 95 milyar dolardan çıkardığımızda Merkez Bankası’nın rezervi eksi 47 milyar dolar oluyor.