BOLD – Rusya’nın Ukrayna’da ele geçirdiği dört bölgede referandum süreci bugün başladı. Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinde yaşayan vatandaşlara “Rusya’ya katılmayı isteyip istemedikleri” sorulacak. Rusya, benzer bir yöntemle Kırım’ı ilhak etmişti.
Rusya, Ukrayna’nın güneyinde ve doğusunda işgal ettiği bölgeleri ilhak etme planlarını hızla hayata geçirmeye çalışıyor. Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinde 23 Eylül – 27 Eylül tarihleri arasında eş zamanlı olarak referandumlar gerçekleştirilecek. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova’nın sandıktan çıkan sonuçları tanıyacağını söyledi.
KIRIM’IN İLHAKI İLE BENZER YÖNTEM AMA FARKLAR DA VAR
DW Türkçe’ye göre 2014 yılında Kırım’ı ilhak ettiğinde olduğu gibi, Rusya konuya dahil değilmiş gibi görünmeye çalışıyor. Referandumları duyuran, Moskova’nın başa getirdiği, Rusya ordusu tarafından desteklenen yerel Ukraynalı politikacılar oldu.
Tıpkı 8 yıl önce Kırım’da olduğu gibi, oylamanın tarihi öne çekildi; daha önce seçimin 4 Kasım tarihinde düzenleneceği açıklanmıştı. Ukrayna’da bölgesel referandumlar yasak. Kırım’da olduğu gibi seçimler bağımsız gözlemciler tarafından izlenmeyecek.
İKİ BÖLGEDE ÇATIŞMALAR HALEN DEVAM EDİYOR
Kırım süreciyle benzerlikler olduğu gibi, farklılıklar da mevcut. Donetsk ve Luhansk’ta 2014 yılından beri fiilen Rusya kontrolünde bulunan ayrılıkçı “halk cumhuriyetleri” bulunuyor. Putin, bu bölgeleri şubat ayında başlattığı Ukrayna işgalinden önce bağımsız devlet olarak tanımıştı. Herson ve Zaporijya bölgeleri ise Rusya tarafından kısmen ya da neredeyse bütünüyle, Ukrayna işgali başladıktan sonra ele geçirildi. Her dört bölgede de çatışmalar hâlâ devam ediyor. Henüz birkaç gün önce işgal edilen Harkiv’in doğu bölgelerinde de bir referandum planlandı ancak Ukrayna’nın başarılı karşı saldırısı bu fikri altüst etmiş gibi duruyor.
FARKLI BÖLGELERDE FARKLI SORULAR
Rus medyası, referandumlarda halka sorulan sorularda bölgesel farklılıklar olabileceğini bildiriyor. Donetsk ve Luhansk’da gerçekleştirilecek referandumda sadece bir soru sorulacak, Rusya Federasyonu’na katılmaya “evet” ya da “hayır” cevabı verilecek.
Herson ve Zaporijya’da ise, seçmene üç soru sorulacak ve yine sadece “evet” ya da “hayır” cevabını vermek mümkün olacak. Bu sorular, “Ukrayna’dan ayrılmak istiyor musunuz?”, “Bağımsız bir devlet kurulmasını istiyor musunuz?” ve “Rusya Federasyonu’na katılmak istiyor musunuz?” şeklinde olacak.
Oylamalar, yüz binlerce Ukraynalının bulunduğu Rusya’da da yapılacak. Referandumlarda elektronik oylama mümkün olmayacak.