BOLD – Ekonomist Alaattin Aktaş, Bold’un geçen hafta gündeme getirdiği AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla indirilen faizlerin Hazine’ye yük, bankalara gelir olarak yansıdığı gerçeğini bugünkü köşesine taşıdı.
HAZİNE 85 MİLYAR LİRA ÖDEDİ, MERKEZ’İN ÖDEDİĞİ PARA ÖDENMİYOR
Kur korumalı mevduat için kur artışının faizden yüksek olmasından doğan yük 7 ayda 84.9 milyar liraya ulaştı. Hazine martta 11.7 milyar, nisanda 4.6 milyar, mayısta 4.8 milyar, haziranda 16.1 milyar, temmuzda 23.4 milyar, ağustosta 15 milyar ve eylülde 9.3 milyar lira ödedi. Merkez Bankası’ndan çıkan para ise sır gibi saklanıyor.
Dünya gazetesi yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası’nın perşembe günü yine faiz indireceği tahmininde bulundu.
Faiz indiriminin Hazine’nin hem yükünü arttırdığını hem de gelirini azalttığını kaydeden Aktaş, “Yük artışı kur korumalı mevduat yönüyle. Kur korumalı mevduatta tavan faiz Merkez Bankası politika faizi artı 3 puan olarak uygulanıyor. Politika faizi yüzde 14 düzeyindeyken KKM faiz tavanı yüzde 17 idi. Politika faizi aşağı çekildikçe tavan faiz de geriledi ve son durumda yüzde 15’e indi. Perşembe günü politika faizi yüzde 11’e indirildiği takdirde KKM’nin tavan faizi de yüzde 14’e gerilemiş olacak.” dedi.
HAZİNE 5 PUAN ÖDERKEN ARTIK 6 PUAN ÖDEYECEK
Kur artış oranının faizden yüksek olması durumunda aradaki farkın Hazine’den ödendiğini kaydeden Aktaş, “Kur örneğin yüzde 20 artarsa yüzde 15’e göre aradaki 5 puanlık farkı Hazine ödüyorken, yüzde 14’e göre aradaki fark 6 puana çıkacak ve Hazine’nin yükü artmış olacak. Sonuç olarak faizdeki indirim KKM yönüyle bankaların yükünün azalması, Hazine’nin yükünün biraz daha artması sonucunu doğuracak.” ifadelerini kullandı.
KİŞİ BAŞINA 1.115 LİRA KKM’YE ÖDÜYORUZ
Yedi aydaki 84.9 milyar liralık ödemeye ek olarak şirketlere KKM’ye geçmeleri için 10.2 milyar lira vergi avantajı sağlandığını dile getiren Aktaş, “Böylece Hazine’ye binen yük 95.1 milyar lira oldu. Bu tutarı 85.4 milyonluk nüfusa bölünce yedi ayda her bir vatandaşın cebinden 1.115 lira çıktığı gibi bir sonuca ulaşıyoruz. Üstelik bu tutar yalnızca Hazine’den yapılan ödemeyi gösteriyor. DTH’den dönüşümle açılan KKM için Merkez Bankası’nın ne kadar ödeme yaptığı ise açıklanmıyor.”