BOLD – Rusya’da uzun yıllar boyunca yasaklı kitaplar arasında yer alan İngiliz yazar George Orwell’in, sürekli anlamsız bir savaşla meşgul olan baskıcı bir rejim altında yaşayan yurttaşları anlattığı 1984 adlı romanı, Rusya’da 2022 yılında en çok okunan kitap oldu.
Independent Türkçe’nin aktardığına göre, devlete bağlı Rus haber ajansı Tass, klasikleşmiş romanın, Rusya’nın çevrimiçi kitap satıcısı LitRest’te 2022’de kurgu kategorisinde en çok indirilen, tüm kategorilerdeyse ikinci en çok indirilen kitap olduğunu bildirdi.
Daha çok George Orwell takma adıyla tanınan İngiliz yazar Eric Arthur Blair, romanı 1949’da, II. Dünya Savaşı’ndan kısa süre sonra ve Batı’yla Sovyetler Birliği arasındaki Soğuk Savaş başlamadan önce yayımlamıştı. Roman, Sovyetler Birliği’nde 1988’e kadar yasaklı kaldı. Romanın konusu, “Büyük Birader” adlı gizemli bir totaliter lider tarafından kontrol edilen, “Parti” adıyla bilinen, rejimin iktidar partisinin gözetiminde kalan bir adamın yolculuğunu izliyor. Yazar, Batı’nın eski müttefiki Joseph Stalin’in diktatörlüğünü, Büyük Birader’in kişi kültüne model olarak aldığını söylemişti. Romanda Büyük Birader’in Düşünce Polisi olarak anılan birimi, gözü korkmuş yurttaşları kendilerine söylenenlere inanmaları için “çift düşünmeye” zorluyor.
1984 ROMANI VE PUTİN’İN UKRAYNA SAVAŞI
Romanda Parti’nin sloganı şöyle aktarılıyor: “Savaş barıştır, özgürlük köleliktir, cahillik güçtür.” Independent gazetesinin haberine göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu yıl şubatta Ukrayna’daki savaşını başlatırken, yönetimi de “askeri operasyon” olarak adlandırdıkları şeyi gazetecilerin “savaş” veya “istila” olarak tanımlamasını yasaklayan yeni yasalar çıkardı. Putin yönetimi, birkaç askeri personel devlet başkanı aleyhinde konuşmasına rağmen, savaşa karşı yapılan protestoları da önemsiz gibi gösterdi. Moskova’daki yetkililer, Kremlin’in Ukrayna’ya karşı kötü niyet taşımadığını, Rusya’nın komşusuna saldırmadığını ve Rus askerlerinin Rusya’nın ele geçirdiği ve ilhak ettiği Ukrayna topraklarını işgal etmediğini savunmayı sürdürüyor.
Rus yönetimi geçen hafta savaşı eleştiren kişilere yönelik baskı uygulama girişiminde, muhalif siyasetçi İlya Yaşin’i ordu hakkında “yanlış bilgi” yaymaktan yargılayıp yaklaşık 9 ay hapis cezasına çarptırdı. Bu, Yaşin’in Batılı gazetecilerin Kiev yakınlarındaki Buça’da Rus zulmüne dair ortaya çıkardığı kanıtlara değinmesinden sonra oldu.
Bin Dokuz Yüz Seksen Dört’ün en yeni baskısının Rusça çevirmeni Darya Tselovalnikova, Orwell’in romanıyla olan benzerlikleri başka bir yerden kurdu. Teslovalnikova mayısta, “Orwell, en kötü kabuslarında bile ‘liberal totaliterlik’ veya ‘totaliter liberalizm’ döneminin Batı’da geleceğini ve insanların (ayrı, epey izole bireylerin) öfkeli bir sürü gibi davranacağını hayal edemezdi” demişti.