Avrupa İstatistik Ofisi’nin 2010 yılına ait araştırmasına göre asgari ücretli sayısında AB ülkelerine fark atan Türkiye, 6 yıldır da asgari ücretli sayısını açıklamıyor.
BOLD- En son 2014 yılında MHP Milletvekili Özcan Yeniçeri’nin verdiği soru önergesine, dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik’ten gelen cevaba göre, asgari ücretle çalışan sayısı kayıtlı iş sayısının yüzde 40’ını oluşturuyor. 6 yıl öncesinin rakamlarına göre yaklaşık 5 milyon işçinin asgari ücretli olduğu Türkiye, bu alanda Avrupa ülkeleri arasında açık ara birinci durumda
SGK RAKAMLARI AÇIKLAMIYOR
Türkiye’de asgari ücretle çalışan kişi sayısı da dahil olmak üzere bu konudaki tüm bilgiler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tutuluyor. Ancak SGK asgari ücretle çalışan işçi sayısını açıklamıyor.
HÜKUMET DE AÇIKLAMAKTAN KAÇINIYOR
Geçen sürede artan işçi sayısı ve kayıt dışı çalışanlar ile asgari ücret primi tanımı hesaba katıldığında Türkiye’deki oranın yüzde 40’tan çok daha fazla olduğu düşünülüyor. Hükumet ise asgari ücretle çalışan işçi sayısını açıklamıyor. Muhalefet partilerinin bu konudaki soru önergeleri de hükumet tarafından yanıtlanmıyor.
2010’DA YÜZDE 43
Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) Türkiye’yi de dahil ettiği bir araştırmasına göre, 2010 yılında Türkiye’de asgari ücretle çalışan oranı yüzde 43. Ancak bu araştırma en az 10 işçi çalıştıran iş yerlerini kapsıyor. 10’dan daha az işçi çalıştıran firmalar da eklendiğinde bu sayının ciddi oranda yükselmesi bekleniyor.
Türkiye bu oranla Avrupa Birliği (AB) ülkeleri açık ara fark attı. Yüzde 42,9 ile AB ülkeleri arasında açık ara zirvede yer alan Türkiye’ye en yakın ülke yüzde 19,2 ile Slovenya, üçüncü ise yüzde 16,8 ile Portekiz. Belçika’da ise asgari ücretle çalışan işçi oranı yüzde sıfır. Bu oran İspanya’da yüzde 1,1, Çekya’da yüzde 1,9 ve Macaristan’da yüzde 3,2. AB’nin büyük ülkeleri İngiltere’de ise yüzde 4,9 ve Fransa’da yüzde 8,3.
KAYIT DIŞI KATILDIĞINDA ORAN YÜZDE 50
Öte yandan SGK’nın açıkladığı tüm bu veriler kayıtlı işçileri içeriyor. Kayıt dışı istihdam hesaba katıldığında Türkiye’de 2014 yılında asgari ücretle çalışanların oranı yüzde 50’leri buluyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Temmuz 2014’te kayıt dışı istihdam sayısı 9 milyon 622 bin. Bunların 3 milyon 524 bini “ücretli veya yevmiyeli”lerden oluşuyor. Bu kişilerin çok büyük bir kısmı asgari ücret veya daha düşük ücrete çalışıyor. Kayıt dışı istihdamın diğer kalemleri olan “işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçileri” bu hesaplamaya dahil değil.
Ayrıca SGK verileri; primleri sadece asgari ücretten yatırılan işçileri kapsıyor. Birçok iş yerinde işçilere yemek ve yol ücreti de ödeniyor. Eğer yemek ve yol ücreti SGK primine yansıtılırsa bu işçiler asgari ücretten daha fazla kazanmış görünüyor.