BOLD – Türk lirasının değer kaybetmesi ve maliyetlerin yükselmesinin ardından temel ihtiyaçlarda birçok kalemde zam beklenirken, sektör temsilcileri ekmeğe en az yüzde 40 zam, makarnaya yüzde 15 civarında zam ve damacana suya da hem haziran hem de temmuz ayında zam öngörüyor.
Buğday alım fiyatlarının açıklanması sonrası un fiyatlarının artmasıyla ekmeğe yüzde 33-40 aralığında zam bekleniyor. Makarnaya ise yüzde 15 oranında zam geleceği tahmin ediliyor.
UNUN ÇUVALINA 105 TL ZAM GELDİ
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine göre, AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ekmeklik buğdayda ton başına 8 bin 250 TL fiyat açıklaması ve çiftçiye ton başına bin TL destek verileceğini söylemesinin ardından yeni zamlar bekleniyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve İstanbul Fırıncılar Odası yetkilileri, bu gelişme sonrası unun çuvalına bir günde 105 TL birden zam geldiğini ve 490 TL’den satılan 50 kiloluk unun 595 TL’ye çıktığını söylerken; bunun ilerleyen günlerde marketteki unun fiyatına da yansıyacağı belirtiliyor.
EKMEĞE ZAM İÇİN ÇALIŞMALAR BAŞLADI
İTO ve Esnaf Odası’na bağlı fırıncılar İstanbul’da satılan ekmeğe yüzde 33-40 aralığında bir zam gelmesi için çalışmalara başladı. Şu an ekmeğe resmi bir zam talebi yok ancak en geç temmuz ortalarında ilgili meclislere ve esnaf odasına yeni zam talebini sunacak olan fırıncılar, 200 gram ekmeğin 5 TL’den 7 TL’ye, 240 gram ekmeğin ise 6 TL’den 8 TL’ye çıkmasını isteyecek.
Fırıncılar, buğday fiyatları açıklandıktan sonraki bir gün içinde unun çuvalına gelen 100 liralık zammın yanı sıra Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) verdiği sübvansiyonlu una da haziran ayı itibarıyla erişemediklerini söylüyor.
MAKARNADA ZAM BEKLENTİSİ EN AZ YÜZDE 15
Ancak ekmek zammı talebinde yalnızca un fiyatlarındaki artış değil, dolar kurundaki artışa bağlı olarak artan nakliye giderleri ve temmuzda ara zam gelmesi beklenen asgari ücret nedeniyle işçilik giderlerindeki artış etkili olacak. Makarna sanayicilerinin verdiği bilgiye göre ise, buğday alım fiyatlarındaki artış sanayicinin giderlerinde yüzde 15’lik bir artış yarattı. 1-2 ay içerisinde alınması beklenen kararla ülke genelinde 12 TL’den başlayan bir paket makarna fiyatı 13,8 TL’ye çıkmış olacak.
DAMACANA SUYA İKİ AY ÜST ÜSTE YENİ ZAM GELEBİLİR
2022’de su fiyatları ikiye katlanırken bu yılın başında da damacanaya markaya göre 5-8 TL arası zam gelmişti. Geçen ay da bazı markalar 7.5 TL zam yaptı. Türkiye’de 300 markanın faaliyet gösterdiği paketli su pazarında ortalama damacana su fiyatı 50 lirayı aştı. GetirSu Başkan Yardımcısı Hakan Kal, “Bu ay ve temmuzda suya yeni zam olursa sürpriz olmaz. Su fiyatları arttıkça tüketici de yüksek fiyatlı markalardan düşük fiyatlı su satan markalara yöneldi” dedi. Türkiye’de kişi başı yıllık ambalajlı su tüketiminin 125 litre olduğunu anlatan Kal, 2022’de ambalajlı su pazarının yüksek fiyat artışları nedeniyle yüzde 4 küçüldüğünü söyledi.