Rusya’nın ‘enerjiyi silah olarak’ kullanacağı iddiasıyla ABD’nin itiraz ettiği Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattı projesinde, Washington ve Berlin uzlaşma sağladı. Rusya anlaşmadan dolayı memnuniyetini açıklarken, Polonya ve Ukrayna varılan anlaşmayı kınadı.
BOLD – Almanya Başbakanı Angela Merkel ve ABD Başkanı Joe Biden, Rusya’dan Almanya’ya uzanan Kuzey Akım 2 boru hattı projesinin pürüzleri üzerinde anlaşmaya vardı.
İki liderin, Moskova’nın ‘enerjiyi silah olarak kullanmasını’ engellemek noktasında hemfikir oldukları belirtildi. Rusya, uzlaşı dolayısıyla memnun olurken; Polonya ve Ukrayna, varılan anlaşmayı kınadıklarını duyurdu.
İki ülke Çarşamba akşamı, bir anlaşma üzerinde uzlaştı. Anlaşmaya göre Rusya’nın doğal gazı, Ukrayna ya da diğer Doğu Avrupa ülkelerine karşı ‘silah’ olarak kullanması durumunda, Almanya Rusya’ya karşı yaptırımları devreye koymayı taahhüt etti.
ABD yönetimi de daha önce boru hattı projesine yönelik uygulayacağını söylediği yaptırımları rafa kaldırdı.
Alman hükümet sözcüsünün verdiği bilgiye göre Başbakan Angela Merkel, Rusya lideri Vladimir Putin ile bir telefon görüşmesi yaparak, ABD ile uzlaşılan anlaşmaya dair bilgi verdi. Merkel’in Putin’e, ‘Ukrayna’nın yanında olduklarını’ söylediği belirtildi.
ABD’NİN PROJEYE İTİRAZLARI
Proje, ABD ve Almanya arasında uzun süredir tartışılıyordu.
ABD, bu boru hattını Avrupa’nın enerji güvenliği açısından risk olarak görüyor ve ABD’nin Doğu Avrupa’daki Ukrayna ve diğer müttefiklerini ekonomik olarak zora sokacağını savunuyordu.
Biden yönetimi, projenin yüklenici firması ve firmanın CEO’sunun yaptırım kapsamına alınabilecek faaliyetlerde bulunduğu sonucuna ulaşmış, ancak Almanya ile önceki başkan Donald Trump döneminde yıpranan ilişkileri yeniden güçlendirmek amacıyla, yaptırımları henüz devreye sokmamıştı.
Tartışmalı boru hattı projesi nedeniyle Biden ve Merkel geçen hafta ABD’de bir araya geldi.
Kuzey Akım 2 gaz boru hattı, Rusya’nın Baltık Denizi kıyısından başlayarak deniz boyunca Almanya’ya kadar iniyor.
ANLAŞMA NELERİ İÇERİYOR?
Yüzde 98’i tamamlanan boru hattı, Rusya’nın Kuzey Buz Denizi bölgesinden Almanya’ya direkt olarak doğalgaz taşıyacak.
11,6 milyar dolara mal olacak proje, Rusya ile savaş halinde olan Ukrayna için önemli bir kayıp demek.
Ukrayna’yı aşarak ilerleyen mevcut boru hattının by-pass edilmesi nedeniyle Kiev yönetiminin, yıllık 2 milyar dolar geçiş ücreti kaybı yaşama tehlikesi bulunuyor.
ABD ve Ukrayna’nın kaygılarını gidermek için Almanya, Rusya’nın Kuzey Akım 2’yi Ukrayna’ya karşı kullanması halinde yaptırım uygulama sözü verdi.
Almanya’nın anlaşma gereği verdiği bir önemli taahhüt de, Rus Gazprom şirketi ile Ukrayna arasında 2024 yılında süresi dolacak transit doğal gaz anlaşmasının uzatılmasını sağlamak. Bunun için mümkün olduğunca uzun, en az 10 yıllık bir uzatmaya gidilmesi isteniyor.
Bir başka önemli madde ise Ukrayna’nın Rus doğal gazına olan bağımlılığını azaltmak için yenilenebilir enerji projelerinde Kiev’e destek sağlanması. Ukrayna’daki yeşil enerji projelerine aktarılacak fona Almanya ilk aşamada 150 milyon euro destek sağlayacak. Almanya ve ABD, toplamda bir milyar dolarlık bir fon oluşturacak.
KUZEY AKIM 2 DOĞALGAZ BORU HATTI
Şu ana dek yüzde 98’i tamamlanan proje bittiğinde, 1230 kilometre uzunluğundaki hattan Rusya’dan Almanya ve Avrupa’ya yılda 55 milyar metreküp doğal gaz taşınması hedefleniyor.
Projenin maliyetinin yarısını Rus kamu enerji şirketi Gazprom, diğer yarısını ise Alman şirketleri Wintershall ve Uniper’in yanı sıra Fransız Engie, Avusturyalı OMV ve İngiltere-Hollanda ortaklığındaki Royal Dutch Shell üstleniyor.
Yaklaşık 11.6 milyar euroya mal olacak ve Rus doğal gazını direkt olarak Almanya’ya ulaştıracak Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattının inşaatı ABD’nin “yaptırım tehditlerinin” ardından Aralık 2019’da durdurulmuştu.
21 Aralık 2019’da boru hattını döşeyen İsviçre-Hollanda ortaklı Allseas şirketi, ABD’nin 2020 yılı bütçe kanununda belirtilen yaptırımlara maruz kalmamak için Kuzey Akım 2 projesindeki boru döşeme işlemini askıya almıştı.
Projeyi yürüten Nord Stream 2 AG isimli şirketi, daha sonra 11 Aralık 2020 tarihi itibarıyla yapım çalışmalarına yeniden başladığını duyurmuştu.
Rus enerji devi Gazprom Mart ayı sonlarında, ABD’nin baskılarına rağmen Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hattının inşasının bu yılın sonuna kadar tamamlanacağını duyurmuştu.
