Kaşıkçı cinayetinin sanıkları ile ilgili davayı Nisan ayı başında Suudi Arabistan’a devreden AKP Hükumeti mükafatını kısa sürede aldı. Suudi Arabistan, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yıllardır beklediği Veliaht Prensi Selman ile görüşme için yeşil ışık yaktı. Erdoğan’ın perşembe günü Riyad’a giderek Veliaht Prens Selman ile görüşeceği bildirildi.
BOLD ANALİZ – AKP iktidarı, ‘Kaşıkçı cinayetinin azmettiricisi’ olmakla suçladığı Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’la barışmak için 26 sanığın yargılandığı davayı 7 Nisan’da Suudi Arabistan adli makamlarına devretti.
Davanın Riyad’a devrinin hemen ardından Erdoğan’ın Suudi Arabistan’dan yıllardır beklediği randevu konusunda izin çıktı.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın perşembe günü Suudi Arabistan’a gitmesinin beklendiği bildirildi. Reuters ve Fransız haber ajansı AFP, Erdoğan’ın Riyad’da Suudi Prensi Muhammed bin Salman ile görüşeceğini duyurdu.
Amerikan Wall Streeet Journal (WSJ) gazetesi Ocak ayında yaptığı bir değerlendirmede iki ülke arasında birçok fikir ayrılığı olduğunu ve en önemli sorunun ise Cemal Kaşıkçı’nın İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda öldürülmesi olduğunu yazmıştı. WSJ, görüşme öncesi Selman’ın Erdoğan’dan Kaşıkçı’nın ölümünü tekrar gündeme getirmeme ve Türk medyasının da bu konuyu haberleştirmemesinin sözünü istediğini kaydetmişti.
Ziyaretle ilgili Reuters haber ajansına konuşan yetkili, “Suudi Arabistan ziyaretinde Muhammed bin Salman’la da bir görüşme olacak. Ekonomiden yatırımlara, bölgesel meselelere, ikili ilişkilerde yaşanan sıkıntılı dönemlerin geride bırakılmasına kadar birçok konu masaya yatırılacak. İki taraf için de verimli bir görüşme olması bekleniyor” dedi.
GÖRÜŞME BASINA KAPALI YAPILACAK
AFP haber ajansı, basına kapalı yapılacak ziyaret sırasında Erdoğan’ın resmi açıklama yapmayacağını bildirdi. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkili, Erdoğan’ın Kral Selman’la bir araya geleceğini ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın da muhtemelen görüşme heyeti içerisinde olacağını aktardı.
Kaşıkçı cinayetinin ardından Türkiye’nin baskıları artırıp cinayet davası açmasına Suudi Arabistan da Türk ürünlerine boykot uygulayarak cevap vermişti.
Uzmanlar davanın rafa kaldırılmasının arkasındaki asıl nedenin ekonomik sıkıntıları aşmak için kaynak arayışı olduğunu belirtiyor.
Ankara, Suudi Arabistan’ın yanı sıra kısa bir süre önce büyük bir yatırım planı açıklayan Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’la da ilişkilerini düzeltmeye çalışıyor.
YARGILAMA SUUDİ ARABİSTAN’A DEVREDİLDİ
Kaşıkçı’nın, Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğunda öldürülmesine ilişkin 26 sanığın yargılandığı davada savcılık, Mart ayı sonunda yargılamanın Suudi Arabistan adli makamlarına devrinin sağlanmasını talep etti.
İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti de dosyanın Suudi Arabistan adli makamlarına devri hususunda görüş bildirilmesi için Adalet Bakanlığına yazı yazılmasına karar vererek duruşmayı 7 Nisan’a erteledi.
Bozdağ, aynı gün bu konuda olumlu görüş bildireceklerini belirtmişti. Adalet Bakanlığı’nın olumlu görüş belirtmesi sonrası İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi davanın Suudi Arabistan’a devredilmesine karar verdi.
“DUDAK UÇUKLATACAK PAZARLIKLAR VAR”
Gazeteci Murat Yetkin, hükumetin, Türkiye’de işlenen gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın cinayet davasını Suudi Arabistan’a devretmesinden hemen sonra kaleme aldığı bir yazıda AKP’ye yakın bir ismin davanın Suudi Arabistan’a devriyle ilgili dudak uçuklatacak pazarlıklar olduğunu belirtti.
Yetkin, AKP ile kritik noktalarda irtibatı olan bir iş insanı kaynağının “O dosya üzerindeki pazarlıkları biliyor musun? Senin bile dudağını uçuklatacak detaylar var” dediğini ancak detay vermediğini yazmıştı.
Gazeteci Murat Yetkin yazısında, “Eğer yapıldıysa bu pazarlıkların siyasi olmanın yanı sıra ekonomik yarar boyutu da var mıydı? Tam da ekonomik krizin ortasında seçime giderken” ifadelerini kullanarak iki ülke arasındaki ekonomik pazarlık boyutuna dikkati çekti.
TÜRKİYE’NİN SUUDİ ARABİSTAN’A İHRACATI YÜZDE 98 AZALDI
2018 yılı sonbaharındaki Kaşıkçı cinayeti sonrası Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki ilişkiler en kötü günlerini yaşamı; ilişkiler o noktaya varmıştı ki 2020 yılı Ekim ayında Suudi Arabistan, Türk mallarına gayrı resmi olarak boykot başlatmıştı.
Suudi Arabistan, yakın zamana kadar Türkiye’nin en büyük 12. ticari partneri durumunda idi. 2019 yılında Türkiye körfez ülkesine 3.1 milyar dolar, 2020 yılında 3,2 milyar dolar civarında ihracat gerçekleştirdi.
Boykot, 2021 yılında meyvesini verdi. Suudi Arabistan’ın Türkiye’den ithalatı yıllık bazda 3,2 milyar dolardan 200 milyon dolara kadar düştü. Boykot dolayısıyla Suudi Arabistan’ın Türkiye’den ithalatı böylece yüzde 98 azalmış oldu.