BOLD – AKP iktidarı, dış politikadaki u-dönüşlerine Mısır, İsrail, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan’dan sonra Suriye’yi de eklemeye hazırlanıyor.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dış politikadaki hatalarından Türk toplumunu en çok etkileyeni olan Suriye konusunda geri adım atmaya hazırlanıyor.
Suriye ile ilişkilerin normalleşmesi, Erdoğan’ın Soçi ziyareti ile gündeme gelmiş daha sonra iki ülkenin istihbarat başkanlarının gizli görüşmeler yaptığı ortaya çıkmıştı. Son olarak Erdoğan, Özbekistan ziyaretinde “Gelseydi görüşürdüm” diyerek Beşşar Esed’e yeşil ışık yakmıştı.
Bu gelişmeleri BBC Türkçe’ye yorumlayan, Türkiye’nin diplomatik ilişkiler kesilmeden önceki son Şam Büyükelçisi olan Ömer Önhon, sürecin belirli bir olgunluğa eriştiğinin görüldüğünü belirtti.
“MİT BAŞKANI FİDAN’IN KONUMU GÖZÖNÜNE ALINDIĞINDA…”
Ortadaki sürecin belli bir olgunluğa eriştiği yorumunu yapan Önhon, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ağustos ayında Soçi’den dönerken yaptığı açıklamalar ve arkasından da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamaları, Suriye ile Türkiye arasında bir süreç başlatıldığını açıkça ortaya koyuyordu. Konu, kamuoyunun gündemine o şekilde getirildi. Cumhurbaşkanı o açıklamayı yaptığına göre görüşmeler daha o zamandan belli bir olgunluğa erişmişti. Sonra iktidar konuyu gündeme getirdikten sonra baktı ki çok tepki de olmadı. Süreç belli bir olgunluğa erişmiş olmalı ki istihbarat başkanları düzeyinde, üstelik de Şam’da görüşüldüğü açıklandı. Bir de bizim istihbarat başkanımızın Türkiye’deki konumunu göz önünde bulundurduğunuz zaman bunun önemini gayet iyi anlamak mümkün.” dedi.
Eski Şam Büyükelçisi Önhon, “Ortada ciddi bir süreç var ama kolay bir süreç mi? Öyle olmasına imkân yok çünkü ortada o kadar ciddi sorunlar var ki. Bunlar kolay kolay çözülebilecek meseleler değil. Dolayısıyla gayet engebeli bir yolda ilerliyor ama süreç devam ediyor.” diye konuştu.
“NORMALLEŞMENİN ÖNÜNDE ENGELLER VAR”
Ömer Önhon’a normalleşmenin önündeki engelleri ise dört başlıkta açıkladı: “Birincisi, Türkiye’nin muhalefete verdiği destek. Muhalif örgütlerin siyasi olarak faaliyet gösterdikleri yer, Türkiye. Bunlar ne olacak? İkincisi, güvenliğimiz nedeniyle Suriye toprakları içerisinde askerlerimiz bulunuyor. Yabancı bir ülkenin topraklarında konuşlu bu askerlerimiz ne olacak? Suriye’nin bu konuda tabii ciddi itirazları var. Üçüncüsü YPG meselesi var. Bunlar önümüzdeki dönemde ne olacak? Türkiye’deki sığınmacıların geri dönmesi gündemin başlıca maddelerinden biri. İç siyasetteki temel gündem maddelerinden biri. Ama geri dönüşler o kadar kolay bir iş değil. Bu insanlar on bir yıldır memleketlerinden uzakta. Bunlar ne olacak?”
Konuların zorluğuna rağmen bir yerden başlanması gerektiğini belirten Önhon, o başlangıcın da yapıldığını düşünüyor. Önhon, önümüzdeki dönemde normalleşme yolunda sürecin derinleşmesi için iki tarafın da karşılıklı olarak atması gereken adımlar olduğunun da altını çizdi.