BOLD – İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Suriye’de iç savaşın başladığı 2011’den bu yana, Cumhurbaşkanı seviyesinde gerçekleştirilen ilk ziyaret kapsamında Şam’a gitti.
Reisi, başkent Şam’da Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’la görüşecek.
Reisi’nin Suriye ziyaretinin, İran ve Suudi Arabistan ilişkilerinin de yeniden tesis edilmeye başlandığı bir süreçte gerçekleşmesi de dikkat çekiyor. Arap ülkeleri son dönemde Suriye ile ilişkileri de normalleştirme yoluna gidiyorlar.
Suriye’de Esat rejimi, İran ve Rusya’nın kendisine verdiği güçlü destekle ayakta kalmayı başardı. Ancak Esad hiçbir zaman, İran’ın kendisine verdiği silahlı destek konusuna atıfta bulunmadı sadece İranlı askeri danışmanların Suriye’de bulunduklarını ifade etti. İran yanlısı yayınlarıyla bilinen El Mayedin televizyonuna bir demeç veren İran Cumhurbaşkanı Reisi, ziyaretin aralarında Suriye’nin de bulunduğu bölge ülkeleriyle ilişkilerin geliştirilmesi amacını taşıdığını söyledi. Reisi açıklamasında, Lübnan Hizbullah’ına da atıfta bulundu. Hizbullah, Suriye’de Esat’a verdiği silahla destekle biliniyor.
Reisi’ye ziyaretinde İran’ın petrol, savunma ve dışişleri ve iletişim bakanları da eşlik etti. Reisi’nin geçeceği yolların İran ve Suriye bayraklarıyla donatıldığı görüldü. Suriye devlet medyasında da İran Cumhurbaşkanı’nın ziyaretiyle ilgili yer alan haberde, iki günlük resmi temaslar çerçevesinde bir dizi anlaşma imzalanacağı belirtildi. Tahran ve Şam arasında hali hazırda finans, telekom, maden ve çeşitli diğer dallarda işbirlikleri bulunuyor.
ENERJİ ANLAŞMALARI İMZALANACAK
Suriye’de hükümet yanlısı Vatan gazetesi DE Reisi’nin iki gün sürecek ziyaretinde enerji alanı da dahil bazı anlaşmaların imzalanacağını bildirdi.
İran’ın resmi haber ajansı IRNA, Reisi’nin heyetinde İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan’ın yanı sıra petrol, maliye, savunma, yol ve şehirleşme, telekomünikasyon bakanları ile İran Merkez Bankası Başkanı’nın da bulunduğunu duyurdu.
Reisi’nin ziyareti nedeniyle, Şam’da yoğun güvenlik önlemleri alındı. Havaalanından Reisi’nin ziyaret edeceği Seyyide Zeyneb Camii’ne giden yol boyunca İran ve Suriye bayrakları asıldı. İki ülke başkanlarının portrelerinin olduğu bilbordlarda Arapça ve Farsça “Hoşgeldiniz” yazıları yer aldı.
Tahran yönetimi, Suriye’deki iç savaş boyunca ekonomik, politik ve askeri olarak Esad yönetimini destekledi, rejimin kaybettiği bazı topraklarda kontrolü tekrar sağlamasında önemli rol oynadı. İran ve Suudi Arabistan geçtiğimiz Mart ayında Çin’in arabuluculuğunda yedi yıl aradan sonra diplomatik ilişkilerin yeniden başlatılması için adımlar atmış ve büyükelçiliklerin karşılıklı olarak tekrar açılması için anlaşmıştı.
SURİYE, ARAP BİRLİĞİ’NE GERİ DÖNEBİLİR
Ziyareti öncesi İran yanlısı Lübnan merkezli Arapça yayın yapan Al Mayadeen televizyonuna konuşan Reisi, ziyaretinin, Suriye ve Lübnan Hizbullahı dahil diğer müttefiklerle bağları “sağlamlaştıracağını ve geliştireceğini” söyledi.
İran Hükümet Sözcüsü Ali Bahadori Jahromi dün yaptığı açıklamada, Suriye ile üst düzey ekonomik işbirliği yapmak istediklerini söyledi. Jahromi, “Suriye’nin tekrar inşası sürecinde de işbirliği yapabiliriz” dedi. İran’ın halen Suriye’ye telekom ve madencilik sektörlerinde destek verdiği biliniyor.
Esad hiçbir zaman İran güçlerinin Suriye’de saflarında savaştığını söylememiş, Tahran yönetiminin sadece askeri danışmanlık verdiğini belirtmişti. Daha önce en son Eylül 2010’da, dönemin İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Şam’ı ziyaret etmişti.
Esad ise Suriye’de iç savaşın başlamasından bu yana iki kez Tahran’a gitti. Ocak 2019’da İran ve Suriye, uzun vadeli stratejik mali işbirliği anlaşması dahil 11 anlaşma ve uzlaşı belgesi imzalamıştı.