BOLD – Almanya parlamentosu, Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerinden Almanya’da çalışmak isteyen ya da ülkedeki mülteciler için yeni iş fırsatlar sunan nitelikli işgücü vizesi yasası reformunu onayladı.
Merkez sağ Hristiyan Demokratlar ve aşırı sağ Almanya için Alternatif (AfD) partilerinin karşı çıktığı, Sol Parti’nin (Die Linke) ise çekimser kaldığı oylamada yeni yasa koalisyon ortağı partilerin oylarıyla kabul edildi. Koalisyon üyesi üç parti, uzun süren tartışmaların ardından reformlar üzerinde nihayet uzlaşıya varmıştı.
İçişleri Bakanı Nancy Faeser, AB dışındaki nitelikli iş gücünü ülkeye cezbetmek amacıyla hazırlanan yasayı “Yeni bir bakım görevlisini ülkeye getirmek için 17 farklı başvuru formu doldurmak zorunda olmanız kabul edilemez.” sözleriyle savundu. Faeser, oylama öncesinde yaptığı konuşmada uygulamada bürokratik engellerin azaltılması halinde yasanın “Almanya’nın refahını güvence altına alacağını” belirtti.
Koalisyonun ortaklarından Yeşiller adına konuşan Lamya Kaddor yasayı ülke için iyi bir haber olarak tanımlayarak “ABD ya da Kanada gibi göç konusunda başarılı diğer ülkelerle rekabette ileriye doğru bazı önemli adımlar attık.” dedi.
Yeni yasa teklifi, oylama öncesinde şiddetli tartışmalara neden oldu. Hristiyan Demokratlar, Almanca dil bilgisi seviyesinin düşürülmesi gibi bazı uygulamaların yalnızca düşük vasıflı işçileri teşvik edeceği eleştirisinde bulundu ve tasarının yabancı misyonlardaki bürokratik tıkanıklığı gidermeyeceğini belirtti. Hristiyan Demokratlar adına konuşan Andrea Lindholz, ayrıca yeni yasanın sığınmacı işlemlerini bir tür “devlet destekli iş bulma fırsatına dönüşme riski” bulunduğuna işaret etti.
Aşırı sağ Almanya için Alternatif Partisi de yasaya yönelik şiddetle eleştirilerini “Herkes girebilir, ama kimse kovulamaz” cümlesiyle özetledi.
Sol Parti (Die Linke) adına konuşan Gökay Akbulut ise nitelikli yabancı işçilerin gelecekte oturum izni şartı olmaksızın kendilerinin ve eşlerinin ebeveynlerini de ülkeye getirmesine izin vermesinin olumlu olduğunu belirtti, ancak bu hakkın düşük vasıflı işçilere tanınmamasını “iki sınıflı göç sistemi” yaratmakla eleştirdi.
Yasa, parlamentonun üst kanadındaki oylamadan geçtikten sonra yürürlüğe girecek.
KALİFİYE ELEMAN EKSİKLİĞİ HAD SAFHADA
DW Türkçe’ye göre yıllardır büyük bir kalifiye eleman sıkıntısı yaşanan Almanya’da yeni yasa, AB üyesi olmayan Türkiye gibi ülkelerden Almanya’da çalışmak isteyen vasıflı elemanlar için bürokratik engelleri azaltarak, yeni fırsatlar yaratmayı amaçlıyor. Almanya’da yaşlı ve çocuk bakımı başta olmak üzere, bilişim, el sanatları, inşaat, eğitim ve sanayi dalları dahil olmak üzere hemen her alanda kalifiye eleman eksikliği yaşanıyor.
Ekonomi uzmanları ve siyasetçiler bir an önce kalifiye işgücü açığını kapatmanın Alman ekonomisi için bir varoluş sorunu haline geldiği görüşünde.
Her yıl yurtdışından en az 400 bin kalifiye eleman getirilmesi kaçınılmaz diyen Alman Ekonomi Enstitüsü’nün verilerine göre, şu anda eleman sıkıntısı olan 148 meslek grubu var. Sadece montaj, inşaat ve diğer sanayi sektörlerinde yaklaşık 250 bin, hastanelerden bakım evlerine sağlık sektöründe de 100 bin eleman açığı bulunuyor.
2022 yılı sonu verilerine göre, “mühendisler ülkesi” olarak övünen ve teknik bilgi birikimiyle dünya çapında tanınan Almanya’nın işgücü piyasasında boş mühendis kadrosu toplam 170 bin 300’e ulaşmış durumda.
YASADA NELER VAR?
Yeni düzenlemenin en önemli tarafı Avrupa Birliği haricindeki üçüncü ülkelerden kişilerin Almanya’da iş aramak için girişini puanlama sistemine dayanan “fırsat kartı”yla mümkün kılması.
Kanada’da uygulanan sistemi kopyalayan yeni düzenleme, bir meslek veya yüksek okul diploması olan, Almanca ön bilgisi bulunan, mesleki tecrübeye sahip, tercihan Almanya’yla bağı da olan ve belli bir yaşı da geçmemiş kişilerin fırsat kartı alarak gelmesini kolaylaştıracak.
Bu kişiler, meslek veya yüksek okul diplomasının denklik sürecinin belli şartlar altında Almanya’da da tamamlanmasını mümkün kıldığı için, uzun süre beklemeden hemen gelebilecek. Örnek olarak, Türkiye gibi AB dışındaki bir ülkede iki yıllık bir meslek eğitimi almış, ilaveten en az iki yıl da alanında tecrübe toplamış ve Almanya’da da kendine iş bulmuş bir kalifiye eleman, diploma denkliği resmen tanınmadan da gelip çalışabilecek. Ayrıca belli kıstasları yerine getirmesi durumunda, sadece eğitimini aldığı meslekte değil, benzer alanlarda da çalışması mümkün olacak.
Yasa kapsamında, Almanya’ya turist vizesiyle gelen, ancak burada bulunduğu süre içinde iş bulan kişilerin önce ülkelerine geri dönerek çalışma izni için yeniden başvuru ve işlem yapması da artık gerekmeyecek.
Yeni uygulamayla Almanya’ya gelen kişi, yasada belirlenen niteliklere uygun bir iş teklifi aldığında doğrudan Almanya’da çalışmaya başlayabilecek. Halihazırda, turist vizesi veya statüsü ile Almanya’ya gelip, çalışanlar kaçak çalışmış durumuna düşüyor.
VATANDAŞLIĞA GEÇİŞ DE KOLAYLAŞACAK
Bir başka iyileştirme ise, iltica başvurusunda bulunan kişilere, iş bulmaları durumunda istihdam piyasasına dahil olma imkanı tanınması. Geriye dönüşümlü olarak 29 Mart 2023 itibariyle iltica başvurusunda bulunmuş ve iltica prosedürleri devam eden kişiler, geçimlerini sağlayacak iş bulmaları durumunda istihdam piyasasına dahil olabilecek. Mevcut düzenlemede, ancak iltica statüsüne uygunluğun kabulünden sonra çalışma izni veriliyor.
Almanya’da koalisyon hükümeti, Alman vatandaşlığına geçişleri kolaylaştırmayı ve çifte vatandaşlık önündeki engeli kaldırmayı hedefliyor.
Yeni yasanının en önemli özelliklerinden biri, halen sekiz yıl olan vatandaşlığa kabul için bekleme süresinin beş yıla inecek olması. Almanya’ya uyum konusunda, iktisadi ve sosyal bakımdan büyük başarı kaydeden göçmenlerin vatandaşlığa kabul başvuruları için de bekleme süresinin üç yıl olmasının yeterli olacak. İsteyen kendi vatandaşlığından çıkmadan çifte vatandaş olma hakkına kavuşulabilecek.