BOLD – Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) İsrail-Hamas çatışması ile ilgili düzenlenen oturumda yaptığı konuşmada İsrail’in Gazze operasyonlarını eleştirmesi İsrail’in tepkisine neden oldu ve İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Guterres ile görüşmesini iptal etti.
İsrail’in BM nezdindeki büyükelçisi de Guterres’in istifasını istedi.
İsrailli yetkililer, konuşmasında Gazze savaşında “uluslararası insan hakları hukukunun açıkça ihlal edildiğini” söyleyen ve “Filistinlilerin kolektif şekilde cezalandırıldığını” dile getiren Guterres’e sert tepki gösterdi. İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Guterres ile BMGK’daki oturum sonrası yapılması planlanan toplantısını iptal etti. Cohen, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “BM Genel Sekreteri ile görüşmeyeceğim. 7 Ekim’den (Hamas’ın saldırıyı düzenlendiği tarih) sonra dengeli bir yaklaşım için ortam yok olmuştur. Hamas’ın yeryüzünden silinmesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.
GUTERRES: FİLİSTİN HALKI 56 YILDIR BOĞUCU BİR İŞGALE MARUZ KALIYOR
İsrail’in BM nezdindeki büyükelçisi Gilad Erdan da Guterres’in istifasını talep etti. Guterres’in “çocukların, kadınların, yaşlıların toplu katliamı kampanyasına anlayış gösterdiğini” belirten Erdan, BM Genel Sekreteri’nin BM’yi yönetmeye uygun olmadığını ifade etti. Erdan sosyal medya hesabı X’te yaptığı paylaşımda, “Yahudi soykırımından sonra kurulmuş bir örgütün yöneticisinin böyle korkunç görüşleri savunması çok üzücü” ifadelerini kullandı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres konuşmasında, Hamas’ın saldırılarının “bir boşlukta gerçekleşmediğini”, Filistin halkının 56 yıldır “boğucu bir işgale maruz kaldığını” söylemiş ve ateşkes çağrısı yapmıştı.
Ancak İsrail’in Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Hamas’ı “yen Naziler” şeklinde nitelendirerek kendileri için bir ateşkesin söz konusu olamayacağını belirtti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ndeki konuşmasında Hamas tarafından rehin tutulan 200’den fazla kişinin fotoğraflarını gösteren Cohen, “Sizin varoluşunuzu yok etmeye yemin etmiş biriyle nasıl ateşkes sağlayabilirsiniz?” dedi. Cohen, “Uygar dünya tıpkı Nazileri yok etmek için birleştiği, IŞİD’i yok etmek için birleştiği gibi Hamas’ı yok etmeye kararlı İsrail’in arkasında durmalıdır” ifadelerini kullandı.
Hamas’ın 7 Ekim’de İsrail’e düzenlediği saldırıda bin 400 kişi hayatını kaybetmiş, 200’den fazla kişi de rehin alınmıştı. Saldırının ardından İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava operasyonlarında Hamas’ın verilerine göre 5 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
ARAP ÜLKELERİ DERHAL ATEŞKES İSTEDİ
Güvenlik Konseyi’nde konuşan Arap ülkelerinden dışişleri bakanları, Gazze’de derhal ateşkesin sağlanması için harekete geçilmesini istedi. Oturumda, Mısır, Suudi Arabistan, Ürdün ve Cezayir dışişleri bakanları konuşma yaptı. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, “Gazze Şeridi’ne yönelik kayıtsız ve şartsız derhal sürdürülebilir bir ateşkes olması gerektiğini” söyledi.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan, “Şu ana kadar, tanık olduğumuz şey, uluslararası toplumun İsrail güçlerinin Gazze sakinlerine karşı uyguladığı toplu cezalandırmayı ve zorla yerinden edilme girişimini durdurmadaki başarısızlığıdır; bu da bizi hepimizin arzuladığı güvenlik ve istikrara daha fazla yaklaştırmayacak.” ifadelerini kullandı.
Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi de BM Güvenlik Konseyi oturumunda yaptığı konuşmada, “İsrail’e destek vermek isteyen, savaşı durmaya, kapsamlı ve adil barışa destek verir. Filistinlilere karşı sorumluluğunu taşımak isteyen de onların öldürülmesini durdurmaya, kapsamlı ve adil barışa destek verir.” dedi.
Cezayir Dışişleri Bakanı Ahmed Attaf da konuşmasında, “Yakın vadede Güvenlik Konseyi’nin Gazze Şeridi’ne uygulanan haksız kuşatmayı kaldırmasının, ayrım gözetmeyen bombardımanı ve halkın yerinden edilmesini durdurmasının beklendiğini” söyledi.
BREZİLYA LİDERİNDEN ÇAĞRI: MÜZAKERE MASASINDA KİMSE ÖLMEZ
Öte yandan Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, 19. gününe giren İsrail-Filistin çatışması hakkında açıklamalarda bulundu. Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Lula da Silva, İsrail-Filistin sorununun çözümünde BM’nin etkisinin zayıfladığını ve Gazze Şeridi’ndeki gerilimin düşürülmesi için BM’nin daha fazla sorumluluk alması gerektiğini söyledi. Lula da Silva, “Eğer BM’nin gücü olsaydı, daha büyük müdahalelerde bulunabilirdi. ABD’nin de daha fazla müdahalesi olabilir ancak halk bunu istemiyor. İnsanlar savaş istiyor, nefreti körüklemek istiyor ancak ben bunu bu şekilde görmüyorum. Beni istediğin kadar eleştirebilirsin; ‘Lula barış hakkında konuşmaya devam edecek.'” ifadelerini kullandı. Hamas ve Hizbullah’a değinen Lula da Silva, “Çin, Güney Afrika ve Katar ile halen konuşmalıyız görünüşe göre onlarla (Hamas ve Hizbullah) diyalogları var. İnsani koridor, gıda, ilaç ve elektriğin sağlanması gerekiyor ve artık çocuklar öldürülmesin.” dedi. Lula da Silva, Rusya ve Çin’in, Filistin devletinin kurulmasını öngören iki devletli çözümü desteklediklerini belirterek, “Müzakere masasında kimse ölmez, daha az maliyetli olur ve bir çözüm bulabiliriz. Orta Doğu’da İsrail’in kendi topraklarını koruduğundan, sınırları BM tarafından çizilen Filistinlilerin de kendi topraklarına sahip olma hakkından emin olmalıyız” değerlendirmesinde bulundu.