BOLD – ABD Kongresi’ndeki bazı gruplar, AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın korumalarının, 2017’deki ziyaretinde ABD yasalarını çiğneyerek göstericilere müdahale etmesi sonucu yaşanan krizin peşini bırakmıyor.
ABD Kongresi’nin Yunan ve Ermeni dostluk grupları, Yunan-İsrail ittifakı grubu ve ve Tom Lantos İnsan Hakları Komisyonu’nun Cumhuriyetçi ve Demokrat üyeleri, yaşanan olayları yeniden gündeme taşımak için ABD Başkanı Joe Biden’a bir mektup yazdı.
Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesi ve akabinde ABD yönetiminin Kongre’ye, Türkiye’ye F-16 satış sürecinin başlatılması için bildirimde bulunmasının ardından yazılan mektupta Biden’dan, saldırılardan AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sorumlu tutulması isteniyor.
16 Mayıs’ta Washington’da Türk Büyükelçiliği Konutu önünde protestocular ile ellerinde Türk bayrakları taşıyanlar arasında arbede yaşanmış, olaya Erdoğan’ın korumaları da dahil olmuştu.
“KORUMALAR AMERİKAN TOPRAKLARINDA ACIMASIZCA SALDIRDI”
VOA News’in aktardığına göre Helenik Amerikan Liderlik Konseyi’nin (HALC) internet sitesinde dört grup, “Erdoğan’ın güvenlik görevlilerinin Amerikan topraklarında protestoculara acımasızca saldırdığını” yazdı; Biden Yönetimi’ne bir mektup göndererek “saldırıdan” Türkiye’yi sorumlu tutmasını talep etmeyi planladıklarını açıkladı. Kongre grupları, internet sitesinde yayınladıkları mektubu imzaya da açtı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e hitaben kaleme alınan dilekçede gruplar, Kongre’nin olaylardan sonra saldırıları kınadığını hatırlattı; “Bu saldırıları gerçekleştiren Türk yetkililer ABD’den ayrıldı ve hiçbir zaman Amerikan adaletine teslim edilmediler. Amerikan hukuk sistemi davacılara bu konuda başvuru yapabilecekleri bir zemin sunmakta; ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan her fırsatta oyalama taktikleri uygulamayı ve ilgili mahkemelerin yetkilerini hiçe saymayı tercih etti” denildi.
Mektupta, “Dışişleri Bakanlığı’nın şu anda Türkiye ile çok yönlü bir angajman yürüttüğünü biliyoruz ve Usoyan ve Kurd davalarının adil bir şekilde çözülmesinin bu çabaların yapıcı olmasını sağlamada önemli bir rol oynayacağına inanıyoruz. Türkiye’nin Sheridan Circle’da ajanları tarafından gerçekleştirilen şiddetli saldırılardan sorumlu tutulması gerektiği yönündeki görüşümüzü yineliyoruz” ifadeleri yer aldı.
Bu ifadelerle ABD’de Türk güvenlik birimlerine karşı açılmış iki farklı davaya atıfta bulunmuş oldu. Her iki davada da Lusik Usoyan ve Kasım Kurd ile diğer davacılar, barışçı protesto haklarını kullandıkları sırada Türk güvenlik görevlilerinin ABD vatandaşları ve sakinlerine saldırdığını öne sürüyordu. Milyonlarca dolarlık tazminat talep edilen davada Türkiye, Yabancı Egemen Dokunulmazlıklar Yasası uyarınca ABD’de bu tür yasal işlemlerden dokunulmazlığı olduğunu savunuyordu.
Yabancı Egemen Dokunulmazlıklar Yasası, Amerikan mahkemelerinin yabancı hükumetlere karşı açılan davalardaki yargı yetkisini sınırlandırıyor. Ancak, Türk güvenlik görevlilerinin Erdoğan’ı koruma hakkı olsa da, bu olaydaki eylemlerinin bu istisnayı karşılamadığına hükmedilmişti.
Kongre gruplarının mektupta, ABD hükumeti adına hareket eden Dışişleri Bakanlığı’na, “iki ülke arasındaki ilişkiler için temel bir unsur olarak” Erdoğan ve Türk yetkililer nezdinde bu konuda baskı yapması çağrısında bulunuldu.
Çoğunluğu Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın koruma ekibinden olan 19 kişi, 16 Mayıs 2017’de Türk Büyükelçiliği konutu önünde protestoculara saldırmakla suçlanmış ve haklarında dava açılmıştı. Bu kişilerin tamamı, 15 yıla kadar hapis cezasıyla sonuçlanabilecek bir suç olan, şiddet suçu işlemeye teşebbüsle suçlanmıştı. Bazıları hakkında ise öldürücü silahla saldırma gibi ek suçlamalar yapılmıştı. Mart 2018’de dönemin ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’un ziyaretinden bir gün önce 15 korumadan 11’i hakkındaki suçlamalar düşürülmüş ve haklarındaki yakalama kararı kaldırılmıştı. Dört güvenlik görevlisi hakkındaki suçlamalar devam etse de, bu kişiler olaydan kısa bir süre sonra ABD’yi terk ettiğinden yargılanma olasılıkları yoktu.
