BOLD – İsveç’in önümüzdeki hafta NATO’ya katılması bekleniyor. Türkiye ve Macaristan’ın uzun süre üyeliğine itiraz ettiği İsveç’in katılım protokolü, önce Ankara ardından da bu hafta Budapeşte yönetimi tarafından onaylanmıştı.
POLITICO’nun haberine göre İsveç, perşembe günü gibi erken bir tarihte de NATO’ya resmen katılabilir. Katılımın tam olarak ne zaman gerçekleşeceği Macaristan’ın İsveç’in teklifini Washington’da onaylama hızına bağlı. Yetkililer, katılımı törenle kutlamak üzere önümüzdeki Pazartesi günü öğlen saatlerinde Brüksel’deki NATO karargahında bir bayrak çekme töreni planlandığını söyledi.
İsveç basınında yer alan bilgilere göre de İsveç’in üyeliği için 11 Mart’ta Belçika’nın başkenti Brüksel’deki NATO karargahında resmi tören düzenlenecek. İsveç bayrağı, NATO karargahına çekilecek. Böylece İsveç, NATO’nun 32’nci üyesi olacak. İsveç, 18 Mayıs 2022’de NATO’ya üyelik başvurusu yapmıştı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Dışişleri Bakanı Tobias Billström de bugün Washington’a gidiyor. İsveç’in katılım belgeleri resmi olarak ABD Dışişleri Bakanlığı’na teslim edilecek ve süreç resmen sona erecek.
İsveç geçen hafta 32. müttefik olma yolundaki son engeli de aşmış, üye ülkeler arasında son kalan Macaristan’da parlamentoda yapılan oylamada teklif onaylanmıştı. Yeni Cumhurbaşkanı Tamás Sulyok, göreve başlamasının hemen ardından iki gün önce yasayı imzalamıştı.
Batı’nın baskısına rağmen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile temaslarını sürdüren Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, İsveç’in teklifini 600 günden fazla bir süre onaylamadı. Türkiye de ülkede yaşayan Kürt azınlığa karşı yeterince sert olmadığı gerekçesiyle İsveç’in üyeliğini ağırdan aldı. İsveç ayrıca Gülen Hareketi mensupları hakkında bazı taleplerde bulundu. Ancak İsveç, mahkeme kararlarına uyarak bu talepleri yerine getirmedi.
İsveç’in üyeliği Moskova için stratejik bir darbe olarak yorumlanıyor. Baltık Denizi’ni bir NATO gölü haline getirerek ittifakın Rusya’nın deniz hareketlerini takip etmesini çok daha kolay hale getirecek. İsveç ayrıca iyi silahlanmış bir orduya ve gelişmiş bir silah endüstrisine sahip.
İsveç’in nihayet NATO’ya katılacak olması, Batı savunma ittifakının Rusya için önemli bir petrol ticaret yolu olan ve filolarından birine ev sahipliği yapan Baltık Denizi’nin neredeyse tamamını çevrelemesi anlamına gelecek. Letonya Dışişleri Bakanı ve NATO başkanlığına adaylığını açıklayan Krišjānis Kariņš de bu durumu “Baltık Denizi bir NATO gölü haline geliyor” diye özetlemişti.
İsveç, üç küçük Baltık ülkesinin savunmasını kolaylaştıran ve “dev bir uçak gemisi” olarak adlandırılan orta Baltık adası Gotland’ı da beraberinde getiriyor.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılması daha üç yıl önce gündem bile değildi. Ancak Şubat 2022’de Rus tanklarının Kiev’e doğru ilerlemeye başlaması, iki İskandinav ülkesi Moskova’nın askeri ittifaka üye olmayan komşularına neler yapabileceği konusunda bir uyarı oldu. Finlandiya’nın üyeliği geçen yıl tamamlanırken, Stockholm’ün teklifi Türkiye ve Macaristan tarafından engellendi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğinden kaynaklandığını söylediği “tehditleri etkisiz hale getirmek” için Rusya’nın ordusunu yeniden organize etmeyi ve bölgedeki güçlerini arttırmayı planladığını açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov geçen hafta yaptığı açıklamada, ABD ordusunun “İsveç’te istediği her şeyi yapma – herhangi bir bölgeyi ziyaret etme ve kendi bölgelerini oluşturma – hakkına sahip olması” nedeniyle “onlarca yıllık iyi komşuluk ilişkilerinin yok olduğunu” söyledi. Rusya’nın vereceği yanıtın “Finlandiya ve İsveç topraklarında ortaya çıkabilecek tehditlere uygun ek sistemleri” içereceğini belirtti.