BOLD – Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya gelen Avrupa Birliği (AB) liderleri, belirli koşulların yerine getirilmesi halinde Bosna Hersek’in üyelik müzakerelerine başlamasına yeşil ışık yaktı.
Avrupa Birliği liderleri, Brüksel’de düzenlenen zirvede Bosna-Hersek’le üyelik müzakerelerinin başlatılması konusunda prensipte anlaştı. Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel, Brüksel’de AB zirvesi sürerken dün X’te bir paylaşım yaparak Bosna Hersek ile katılım müzakerelerine başlama kararı alındığını duyurmuştu. Michel, “Avrupa Konseyi, Bosna Hersek ile katılım müzakerelerini başlatma kararı aldı. Tebrikler! Yeriniz bizim Avrupa ailemizdir” diye kaydetti. Zirvenin yapıldığı sırada başkent Saraybosna’da caddelere AB bayrakları asıldı.
The European Council has just decided to open accession negotiations with Bosnia and Herzegovina. Congratulations!
Your place is in our European family.
Today’s decision is a key step forward on your EU path. Now the hard work needs to continue so Bosnia and Herzegovina… pic.twitter.com/LyotNa5gGc
— Charles Michel (@CharlesMichel) March 21, 2024
Zirvenin bugün yayımlanan sonuç bildirgesinde de Bosna’nın ekonomik, adli ve siyasi reformlar, yolsuzluk ve kara para aklama ile mücadele gibi konularda Komisyon tarafından belirlenen tüm adımları atmaya devam etmesi gerektiği vurgulandı. Balkan ülkesinin birliğe katılabilmesi için “daha yapılması gereken çok iş olduğu” uyarısında bulunan Michel, “Bosna Hersek’in istediği gibi istikrarlı bir şekilde ilerlemesi için şimdi sıkı çalışmanın devam etmesi gerekiyor” ifadesini kullandı.
Avrupa entegrasyonundan sorumlu Bosnalı yetkili Elvira Habota, kararın “vatandaşlar, kurumlar, yetkililer ve tüm Bosna toplumu için bir iyimserlik dalgasını beraberinde getirdiğini” söyledi. Bosna’ya 2022 yılında adaylık statüsü verildi. AB’nin yürütme organı Avrupa Komisyonu, geçen hafta 3.2 milyon nüfuslu ülkedeki derin etnik bölünmelere rağmen müzakerelere başlama kararı aldı.
LİDERLERDEN ESTEK AÇIKLAMALARI
Euronews’in aktardığına göre Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Bosna’nın artık AB’nin dış ve güvenlik politikasıyla “tamamen uyumlu” olduğunu; kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele için yasalar kabul ettiğini kaydetti.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “Bosna-Hersek’te sarf edilen onca çabanın ardından” bir adım daha ileri gidilmesinden “son derece memnun olduğunu” söyledi. Scholz, Batı Balkanlardaki ülkelerle ilgili, “Avrupa Birliği’ne üye olabilecekleri sözü 20 yıldan fazla bir süre önce Selanik’te verildi ve şimdi sonraki adımlara ihtiyacımız var.” dedi.
Hollanda Başbakanı Mark Rutte de Bosna’nın blokla müzakerelere tam anlamıyla başlayabilmesi için daha yapılması gereken çok iş olduğunu belirtti.
RUSYA ENDİŞESİ ETKİLİ OLDU
Balkanlardaki Bosna Hersek, Arnavutluk, Sırbistan, Kosova, Karadağ ve Kuzey Makedonya, AB üyelik sürecinin farklı aşamalarında. Bu ülkelerle yıllardır sürüncemede olan görüşmeler, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşın ardından Kremlin’in bölgeye nüfuzu kaygısının ardından yeniden canlandı. AB’nin Bosna Hersek’e adaylık statüsü vermesine tepki gösteren Rusya, “Batı’nın kendi politikalarını Batı Balkan ülkelerine dayatmaya çabaladığını” savundu.
Rusya yanlısı ayrılıkçı Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik, “ülkeyi parçalanma noktasına gelene kadar zayıflatmaya devam etme niyetinde olduğunu” söylemişti. ABD istihbaratının geçen ay yayınlanan raporunda Dodik’in “Bosna’daki uluslararası denetimi etkisiz hale getirmek ve Sırp Cumhuriyeti’nin fiilen ayrılmasını sağlamak için provokatif adımlar attığı” belirtildi.
Bosna Hersek’te 1992-95 arasındaki savaş, ülkede 100 binden fazla insanın ölümüne ve milyonlarca insanın yerinden edilmesine neden oldu. Balkan ülkesi bugün de etnik bölünmelerle parçalanmış durumda.