Reuters haber ajansı, iki Türk güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde Türkiye’nin Kabil Havalimanı’nın güvenliğini üstlenmeyle ilgili planı durdurduğunu kaydetti. Türkiye, plan çerçevesinde Haziran’dan beri ABD ile görüşmeler yürütüyordu.
BOLD – Türkiye, Afganistan’ın başkenti Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nı koruma planını durdurdu. Reuters haber ajansı, haberi iki Türk güvenlik kaynağına dayandırdı.
TALİBAN TEKNİK DESTEK İSTERSE SAĞLANABİLİR
Haberde görüşlerine yer verilen kaynaklar, planın ‘ortaya çıkan kaos nedeniyle otomatik olarak iptaline rağmen, Taliban’dan talep geldiği takdirde Ankara’nın Kabil Havalimanı’na teknik destek ve güvenlik desteği sunmaya hazır olduğunu’ söyledi.
Kaynaklardan biri, havaalanındaki ‘tam kaos’ altında “Türk askerlerinin kontrolü ele geçirme süreci otomatik olarak durduruldu” dedi.
İsminin açıklanmamasını isteyen kaynak, “Ancak, Taliban teknik destek isterse, Türkiye havaalanında güvenlik ve teknik destek sağlayabilir” diye konuştu.
TÜRKİYE’NİN TALEPLERİ DOLAYISIYLA MÜZAKERELER UZUN SÜRDÜ
ABD ile bozulan ilişkileri tamir etmek, S-400’ler ve PYD’ye destek gibi diğer anlaşmazlık alanlarında da mesafe kat edebilmek için AKP yönetimi, Kabil Havalimanı’nın güvenliğini üstlenmeye hazır olduğunu Haziran ayı başında NATO ve ABD’ye iletti.
Türkiye’nin bu görevi üstlenmek için öne sürdüğü şartlar dolayısıyla Haziran ayından beri ABD ile müzakereler yürütülüyordu.
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Ağustos’ta “Taliban’la bazı görüşmelere varıncaya dek şu an ilgili kurumlarımız çalışıyor. Hatta belki benim bile onların lideri durumunda olacak olanı kabul etme durumum olabilir.” ifadelerini kullanmıştı.
Erdoğan, Kabil Havaalanı’nın işletilmesi için Türkiye’nin ABD’den şartlarını şöyle sıralamıştı:
“Diplomasi noktasında, diplomatik ilişkilerde bizim yanımızda yer alacak. Lojistik noktasında imkanlarını bizim için seferber edecek, hangi gücü varsa lojistik anlamda bunu Türkiyeye devredecek. Bir de mali ve idari noktada sıkıntılar olacak. Bu noktada gerekli desteği Türkiye’ye verecek.”
Afganistan’da Taliban’ın hızla ilerlemesi ve başkent Kabil’i tehdit etmesi durumunda denize kıyısı olmayan ülkenin dış dünyaya açılan tek kapısı konumundaki Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın açık tutulması ülkedeki diplomatik misyonlar, uluslararası yardım kuruluşu çalışanları ve yabancılar için hayatı konumda olacaktı.
MÜZAKERELER TAMAMLANMADAN TALİBAN KABİL’E GİRDİ
ABD istihbaratının geçen yıl hazırladığı raporlara göre Afgan Ordusu, Taliban’a karşı bir yıl dayanabilirdi. Ancak Afganistan’da yaşanan sürpriz, bütün dünyayı hayretler içinde bıraktı.
ABD ve NATO askerlerinin çekilmeye başladığı Mayıs ayında kırsaldaki ilçelere saldırı başlatan Taliban, Ağustos ayından itibaren vilayet merkezlerine saldırmaya başladı.
6 Ağustos’ta Nimruz vilayetinin merkezi Zaranc’ı alan Taliban, saldırılarının 10. gününde başkent Kabil’e girdi.
Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı’nın güvenliği konusundaki müzakereler ABD ile Türkiye arasında 3 aydır sürüyordu. Bu dönemde ABD’den gelen teknik bir heyet Milli Savunma Bakanlığı’nda toplantılar da gerçekleştirdi.
Ancak AKP yönetiminin yoğun talepleri nedeniyle müzakerelerde nihai bir sonuca varılmadan Kabil düştü.
Kabil’deki ABD ve Almanya büyükelçiliği dahil batılı ülkeler diplomatik misyonlarına kilit vurup bayraklarını indirerek diplomatlarını Kabil Uluslararası Havalimanı’na taşıdılar.
Danimarka ve Norveç ise büyükelçiliklerini tümüyle kapatacaklarını, personellerini tahliye edeceklerini açıkladılar.
Sadece Türkiye ve Rusya, Kabil’deki elçiliklerini açık tutmaya devam edeceklerini açıkladı.